Giải A - Giải thưởng Sách quốc gia lần thứ 3 do Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và Bộ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Mạnh Hùng trao.

Giải thưởng Sách quốc gia do Bộ TT&TT, Hội Xuất bản Việt Nam tổ chức. Phát triển từ Giải thưởng Sách Việt Nam, qua nhiều năm, đã trở thành giải thưởng uy tín của ngành xuất bản, tôn vinh sách giá trị và người làm sách. 

Giải thưởng Sách quốc gia được tổ chức hàng năm, trao giải cho những cuốn sách hoặc bộ sách có giá trị nổi bật về nội dung tư tưởng, thẩm mỹ của những tác giả, dịch giả và người làm công tác xuất bản, đồng thời góp phần phát hiện, lưu giữ và giới thiệu tác phẩm có ý nghĩa đến với đông đảo bạn đọc.

Nhiều cá nhân là tác giả, dịch giả và biên tập viên những cuốn sách đoạt giải trong năm 2020 đều cho rằng đây là giải thưởng uy tín của toàn ngành, khích lệ người làm sách cố gắng hơn nữa để tạo ra những tác phẩm tốt.

Thái Hà Books là đơn vị hằng năm tích cực lựa chọn sách để tham dự Giải thưởng sách quốc gia. Năm 2020, đơn vị này có ba cuốn sách được trao giải: Vào bếp nấu ăn, săn ngay điểm tốt của tác giả Phan Hồ Điệp và Đỗ Xuân Thảo (giải C), Nghệ thuật và nghệ nhân vùng kinh thành Huế (giải C) và Mặt trái của công nghệ (giải B).

Bà Phạm Thuỷ - Giám đốc Đối ngoại truyền thông, Thái Hà Books thừa nhận việc đoạt Giải thưởng Sách quốc gia đã góp phần không nhỏ đưa những cuốn sách này đến với nhiều bạn đọc hơn. Chỉ ngay khi những cuốn sách này được công bố đêm trao giải thì lượng tìm kiếm trên Fanpage của Thái Hà Books và số lượng người tìm mua tăng mạnh. 

"Cuốn sách Nghệ thuật và nghệ nhân vùng kinh thành Huế khi mới xuất bản, số lượng bán chỉ đạt ở mức trung bình. Ngay sau khi được trao Giải thưởng Sách quốc gia, doanh số đã tăng tới 150%. Đến nay, gần 4.000 bản đã được bán ra. Phải khẳng định rằng Giải thưởng Sách quốc gia đã mang lại những hiệu ứng rất tốt, nó giúp độc giả lựa chọn được những cuốn sách phù hợp, có giá trị", bà Thủy chia sẻ.

Theo bà Nguyễn Kim Thoa - Giám đốc Tân Việt Books, kể từ khi nâng tầm Giải Sách hay, Sách đẹp lên Giải thưởng Sách quốc gia, đây là một trong những giải thưởng uy tín nhất toàn ngành xuất bản vì đã chọn lọc các tác phẩm có nội dung giàu giá trị tri thức và tính thẩm mỹ cao, qua đó, tôn vinh tác giả, dịch giả và đội ngũ làm sách.

Bà Thoa cho rằng, bên cạnh việc tôn vinh những cuốn sách có giá trị và người làm sách, nhiều năm nay, Giải thưởng sách quốc gia còn có ý nghĩa to lớn đó là lan tỏa văn hóa đọc. Việc báo chí truyền thông đưa tin dày đặc về giải thưởng này vô hình chung khiến bạn đọc được "đánh thức", khiến họ tìm đọc và quan tâm hơn tới việc đọc sách nhiều hơn. Nhiều cuốn sách đoạt giải góp phần định hướng nhận thức tình cảm của số đông bạn đọc.

(Mic.gov.vn)

Giải thưởng Sách quốc gia còn là dịp để giới xuất bản nhìn lại hoạt động của mình trong một năm qua. Ảnh: Hoàng Hà.

Giải thưởng Sách quốc gia do Bộ Thông tin và Truyền thông, Hội Xuất bản Việt Nam phối hợp tổ chức, nhằm trao giải cho những cuốn sách, bộ sách có giá trị nội dung và tư tưởng thẩm mỹ cao.

Không chỉ là dịp để vinh danh các tác giả, dịch giả, nhóm biên soạn; những ấn phẩm đoạt giải còn phần nào phản ánh bộ mặt, hoạt động của ngành xuất bản trong một năm qua.

Giải thưởng được mong chờ

TS. Hoàng Mạnh Thắng, Giám đốc Trung tâm Thông tin và Nghiên cứu khoa học – đơn vị trực thuộc Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cho rằng, Giải thưởng Sách quốc gia được các đơn vị xuất bản, tác giả và dịch giả đón nhận vì sự uy tín và tính quy mô lớn.

“Chúng tôi hoàn toàn tin tưởng vào sự khách quan trong quá trình đánh giá, chấm giải của Ban Tổ chức và Hội đồng xét giải. Qua mỗi mùa, tính chuyên nghiệp của giải thưởng ngày một cao hơn. Các đơn vị xuất bản và tác giả, dịch giả tham gia xét giải cũng nhiều hơn”.

Đại diện Nhà xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật cũng chia sẻ, sau mỗi lần trao giải, các đơn vị xuất bản sẽ có sự điều chỉnh, định hướng đề tài sao cho sát với đời sống thực tiễn xã hội và chọn lọc những vấn đề mang tính khoa học, chính trị, nhân văn… giúp ích cho độc giả hơn. Về mặt hình thức, các cuốn sách sẽ được chú trọng hơn trong khâu thiết kế, trình bày và chất lượng giấy.

Sự đầu tư bài bản, Hội đồng chấm giải gồm những thành viên có chuyên môn, uy tín đã làm nên những mùa giải thành công. Điều đó cũng khiến Giải thưởng Sách quốc gia không chỉ mang ý nghĩa riêng đối với giới làm sách, mà còn là mối quan tâm của cả cộng đồng.

Bà Phan Thị Thu Hà, Giám đốc Nhà xuất bản Trẻ cho biết, đơn vị của bà xem giải thưởng này như một quy chuẩn để định hướng, triển khai đề tài, từ đó vạch ra quyết định xuất bản sao cho phù hợp thị hiếu độc giả.

“Từ quy chuẩn đó, đơn vị chúng tôi ngày càng hoàn thiện hơn sản phẩm của mình, cả về nội dung lẫn hình thức, hướng tới mục tiêu mỗi năm sẽ có nhiều sách hay, giá trị để tham dự và giành giải”, bà Thu Hà bày tỏ.

Đến nay, Giải thưởng Sách quốc gia sắp bước sang mùa thứ tư. Trong điều kiện dịch bệnh, nhiều đơn vị vẫn tham gia dự giải. Cụ thể, 284 tên sách và bộ sách (bao gồm 365 cuốn) của 47 nhà xuất bản gửi chấm giải.

Theo đại diện Nhà xuất bản Trẻ, điều này chứng tỏ sức hút của giải thưởng là rất lớn. Không chỉ là sân chơi lành mạnh của giới làm sách, đây còn là dịp để đánh giá chất lượng hoạt động của từng đơn vị đối với ấn phẩm của mình và với bạn đọc.

Từ năm 2018, Giải thưởng Sách được nâng tầm lên thành Sách quốc gia. Để xứng với tên gọi này, giá trị giải thưởng theo đó cũng được nâng lên rất nhiều. Đây cũng là động lực, nguồn cổ vũ lớn đối với người làm sách.

Động lực lớn cho ngành xuất bản

Được đánh giá là giải thưởng uy tín, chính thức và có quy mô lớn nhất toàn ngành xuất bản, Giải thưởng Sách quốc gia thể hiện sự quan tâm của lãnh đạo và công chúng đối với văn hóa đọc cộng đồng.

Ông Phạm Trần Long, Giám đốc - Tổng Biên tập Nhà xuất bản Thế giới cho rằng, đây là dịp để tôn vinh tri thức - nền tảng cơ bản của xã hội, góp phần đặc biệt vào sự nghiệp phát triển đất nước, vì sách vở là công cụ truyền bá tri thức cho toàn dân.

Bên cạnh đó, ông Long nhận định, giải thưởng này cũng khích lệ sự phát triển của ngành xuất bản, khiến bản thân các tác giả, đơn vị xuất bản cảm thấy được tôn vinh, coi trọng, từ đó càng nỗ lực cống hiến cho bạn đọc thêm nhiều đầu sách hay, có tính tri thức cao.

Có thể thấy rằng các đơn vị xuất bản luôn nỗ lực để hàng năm đều có tác phẩm tốt dự giải, tham gia vào sân chơi chung của ngành sách, góp phần thể hiện diện mạo, hoạt động xuất bản từ cấp đơn vị đến toàn ngành.

“Giải thưởng này là dịp để xã hội nắm bắt và hiểu được vị trí quan trọng của sách trong đời sống. Đặc biệt, bạn bè quốc tế, qua đó cũng có thể nhìn thấy được sự phát triển của hoạt động xuất bản ở Việt Nam chúng ta”, Giám đốc Nhà xuất bản Trẻ thông tin.

TS. Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Thái Hà Books cũng đánh giá, sự xuất hiện của Giải thưởng Sách quốc gia đã làm thay đổi bộ mặt ngành xuất bản vì rất nhiều lý do khách quan.

Thứ nhất, Ban xét giải bao gồm những chuyên gia đầu ngành, có uy tín, chuyên môn và làm việc nghiêm túc, công minh.

Thứ hai, số lượng sách tham gia xét giải ngày một nhiều. Khi có số lượng càng lớn, cơ hội tìm ra được những ấn phẩm tốt, xứng đáng nhận giải sẽ càng cao.

Thứ ba nằm ở giá trị giải thưởng. Ở nước ta, người đoạt Giải thưởng Sách quốc gia, ngoài giấy chứng nhận, cúp và được truyền thông đưa tin mạnh mẽ, còn được khen thưởng đúng nghĩa với mức giải cao nhất là 100 triệu đồng.

Thứ tư, lễ trao giải được chuẩn bị công phu, bài bản, diễn ra tại hội trường sang trọng với hình thức vinh danh ấn tượng.

“Giải thưởng này đã thực sự tôn vinh những ấn phẩm xứng đáng và khích lệ đơn vị xuất bản cùng nhau làm thật tốt mọi khâu từ sáng tác, mua bản quyền, biên tập, dàn trang, làm bìa… để có sách tốt mang đi dự giải. Tôi tin sau khi được nhận giải thưởng, các tác giả sẽ có động lực viết tốt hơn, nhân viên ngành xuất bản sẽ làm việc hăng say hơn”, TS Nguyễn Mạnh Hùng thông tin thêm.

(Mic.gov.vn)

Chỉ dấu của đà hồi phục

- Ngày 9/10, Đường sách Thành phố Hồ Chí Minh đã mở cửa trở lại. Ông nhìn nhận thế nào về sự kiện này?

- Sau khoảng thời gian dài mọi thứ gần như đóng băng, ngừng trệ để các lực lượng chức năng ứng phó làn sóng thứ tư của đại dịch Covid-19 tại Thành phố Hồ Chí Minh, việc Đường sách Thành phố Hồ Chí Minh mở cửa trở lại là sự kiện quan trọng. Nó không chỉ đánh dấu bước ngoặt thành công trong công tác ứng phó với đại dịch, mà còn đồng thời mang lại những tín hiệu tích cực của một nhịp sống được hồi sinh, dần trở lại nhịp điệu sôi động vốn có của mình. Đây không chỉ là niềm vui của toàn thể ngành xuất bản, in và phát hành. Đó còn là chỉ dấu của đà hồi phục tại thành phố năng động bậc nhất Việt Nam này. Tôi hy vọng Đường sách Thành phố Hồ Chí Minh sẽ sớm nhen lên những tia hy vọng, để từ đó nhân rộng ra cho các đơn vị sách cũng như ngành nghề khác tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Hình ảnh tại Đường sách Thành phố Hồ Chí Minh trong ngày mở cửa trở lại 9/10. Ảnh: Chí Hùng

- Năm 2020, trong khi nhiều nền xuất bản trên thế giới lao đao vì dịch bệnh, ngành sách của Việt Nam vẫn ổn định. Năm nay, đại dịch Covid-19 bùng phát, theo quan sát của ông, ngành xuất bản chịu ảnh hưởng như thế nào?

 - Trong phiên họp thường niên của Ban chấp hành Hiệp hội xuất bản Đông Nam Á (ABPA) diễn ra chiều 8/7 theo hình thức trực tuyến, đại diện từng hội thành viên lần lượt trình bày báo cáo về tình hình khó khăn của ngành xuất bản nước mình trong bối cảnh đại dịch Covid-19 vẫn hoành hành. Trong bối cảnh khó khăn chung đó, việc Hội Xuất bản Việt Nam trình bày số liệu hoạt động của năm 2020, với hơn 36.000 đầu sách và hơn 400 triệu bản, được nhất trí đánh giá là điểm sáng của hoạt động xuất bản trong khu vực. Theo quan sát của tôi, ngành xuất bản Việt Nam tiếp tục duy trì đà tăng trưởng đó trong 6 tháng đầu năm nay. Tuy nhiên, kể từ tháng 7 tới nay, làn sóng thứ tư của đại dịch Covid-19 khiến loạt thành phố lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Cần Thơ… phải thực hiện các biện pháp nghiêm ngặt theo Chỉ thị 16 của Chính phủ. Dịch bệnh tác động tổng thể tới đà phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung, ngành xuất bản cũng không phải ngoại lệ. Chúng ta có thể điểm lại những khó khăn, thậm chí chưa có tiền lệ, về gián đoạn thị trường, đặc biệt tại các trung tâm đô thị với sức mua lớn; đứt gãy chuỗi cung ứng, điển hình là khó khăn khi vận chuyển cung ứng sách giáo khoa cho năm học mới; sức ép về cân đối dòng tiền, khi nguồn thu giảm sút mạnh mẽ trong khi vẫn phải đảm bảo các chi phí thường xuyên… Quả thật để chống chịu được trước những vấn đề này không phải điều đơn giản.

 - Sau thời gian dài giãn cách, hoạt động của các nhà xuất bản, công ty sách hiện ra sao?

 - Cùng những tín hiệu đáng mừng trong công tác phòng, chống đại dịch Covid-19, ngành xuất bản Việt Nam cũng dần phát đi những tín hiệu đánh dấu khả năng hồi phục. Nhịp điệu hoạt động của các nhà xuất bản, công ty sách được thực hiện nhanh hơn. Các dự án vốn chuẩn bị sẵn trong giai đoạn giãn cách trước đó được nhanh chóng triển khai.

 - Để khắc phục tổn thất, nhanh chóng phục hồi, theo ông ngành sách cần được hỗ trợ như thế nào?

- Với những khó khăn nêu ra ở trên, một mình ngành xuất bản Việt Nam thực sự khó đương đầu. Chính vì vậy, theo tôi ngành xuất bản rất cần sự chung tay tiếp sức của các bộ, ban, ngành và cơ quan hữu quan. Ngành sách cần được hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi để nhanh chóng khôi phục sản xuất kinh doanh, hỗ trợ giãn và giảm tiền thuê nhà, đất, thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp, hỗ trợ các điều kiện thống nhất trong giao thương, phân phối để đưa ấn phẩm sách báo tới tay bạn đọc một cách thuận lợi.

Nền tảng cho sự phát triển vững chắc của toàn ngành

- Ông nói ngành xuất bản đã phát triển, đạt tăng trưởng trong những năm gần đây. Theo ông, từ đâu ta có thành tựu đó?

- Trong những năm gần đây, ngành xuất bản, in và phát hành Việt Nam đều đạt được nhịp độ tăng trưởng ổn định và bền vững, thể hiện rõ nét ở số lượng đầu sách và tổng số bản sách. Bên cạnh nội lực và truyền thống của các nhà xuất bản, các công ty sách, cơ sở in và phát hành, phải kể đến sự hỗ trợ định hướng sâu sát của Cục Xuất bản, In và Phát hành (Bộ Thông tin và Truyền thông) và Hội Xuất bản Việt Nam. Từ góc độ đơn vị quản lý nhà nước hay tổ chức xã hội - nghề nghiệp của toàn ngành, Cục và Hội luôn luôn đồng hành và hỗ trợ từng đơn vị trong ngành, cũng như đề xuất các giải pháp, cơ chế kịp thời cho những vấn đề mà ngành đang đối mặt. Lãnh đạo Cục và lãnh đạo Hội đều là những người am tường những thuận lợi, khó khăn của ngành, nỗ lực tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn để tạo điều kiện thuận lợi cho sự nghiệp phát triển văn hóa đọc nói chung ở Việt Nam. Giải thưởng Sách Quốc gia đã và đang triển khai, Đề án Chương trình Sách quốc gia cung cấp sách nền tảng đang được xây dựng chính là sự hiện thực hóa nỗ lực của Cục và Hội trong việc khai phóng những điều kiện cho sự phát triển vững chắc hơn nữa của toàn ngành.

- Để phát triển hơn, ngành sách cần nắm bắt cơ hội, những xu hướng nào?

 - Chuyển đổi số là câu chuyện tất yếu. Mảng sách điện tử, sách đa phương tiện, sách nói… sẽ không còn là câu chuyện của tương lai, mà là xu thế hiện hữu. Ngành sách Việt Nam cần nắm bắt xu hướng ngay lúc này. Bên cạnh đó, mảng sách công cụ nền tảng cho các lĩnh vực khoa học kỹ thuật, khoa học xã hội cũng sẽ có những bước tiến mới, đặc biệt sau khi Đề án Chương trình Sách quốc gia được phê duyệt. Những tủ sách phục vụ mục đích trang bị kiến thức nền cho việc phát triển đất nước hùng cường sẽ có thêm nhiều dư địa phát triển.

(Mic.gov.vn)