Quảng cáo trực tuyến xuyên biên giới: Có còn là “mảnh đất màu mỡ”?

Được đăng: 15 Tháng 9 2021

1. Phải thông báo thông tin liên hệ với Bộ Thông tin và Truyền thông

Theo Nghị định mới ban hành, các tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh quảng cáo xuyên biên giới phải thông báo thông tin liên hệ với Bộ Thông tin và Truyền thông các nội dung sau đây: Tên tổ chức, tên giao dịch, địa chỉ trụ sở chính nơi đăng ký hoạt động cung cấp dịch vụ quảng cáo; địa điểm đặt hệ thống máy chủ chính cung cấp dịch vụ và hệ thống máy chủ đặt tại Việt Nam; Tên tổ chức, cá nhân đại diện tại Việt Nam, địa chỉ email, điện thoại liên hệ.

Tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh quảng cáo xuyên biên giới thực hiện thông báo trong vòng 15 ngày trước khi bắt đầu kinh doanh bằng phương thức gửi thông báo trực tiếp hoặc qua đường bưu chính, hoặc qua phương tiện điện tử đến Bộ Thông tin và Truyền thông.

2. Phải xử lý quảng cáo vi phạm theo yêu cầu trong 24 giờ

Điều 14 Nghị định 181/2013/NĐ-CP được sửa đổi tại Nghị định 70/2021/NĐ-CP đã quy định rõ quy trình ngăn chặn, gỡ bỏ nội dung quảng cáo vi phạm và bổ sung chế tài xử lý nếu không tuân thủ theo yêu cầu của cơ quan chức năng có thẩm quyền.

Cụ thể, sau khi nhận được yêu cầu từ Bộ Thông tin và Truyền thông, trong thời gian 24 giờ, tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới phải thực hiện việc xử lý quảng cáo vi phạm theo yêu cầu.

Thông tin về các quảng cáo vi phạm đã được gửi cho tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới để xử lý sẽ được thông báo công khai trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Thông tin và Truyền thông.

Nếu không xử lý đúng thời hạn mà không có lý do chính đáng, Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ thực thi các biện pháp ngăn chặn quảng cáo vi phạm pháp luật.

Đặc biệt, trường hợp phát hiện quảng cáo xuyên biên giới vi phạm pháp luật ảnh hưởng đến an ninh quốc gia Việt Nam, cơ quan chức năng có thẩm quyền của Việt Nam thực hiện ngay các biện pháp ngăn chặn quảng cáo vi phạm pháp luật.

Biện pháp ngăn chặn chỉ được gỡ bỏ sau khi các quảng cáo vi phạm đã được tổ chức, cá nhân nước ngoài xử lý theo yêu cầu của Bộ Thông tin và Truyền thông.

Theo đó, các Bộ, ngành, địa phương có trách nhiệm phát hiện và xác định các quảng cáo xuyên biên giới vi phạm pháp luật theo thẩm quyền được phân công tại các quy định pháp luật về quản lý và xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quảng cáo, Bộ Thông tin và Truyền thông là cơ quan tiếp nhận các thông báo về quảng cáo xuyên biên giới vi phạm pháp luật.

3. Phải có giải pháp kiểm soát và loại bỏ nội dung vi phạm

Đây là yêu cầu mới được quy định tại Nghị định 70/2021/NĐ-CP, cụ thể, người phát hành quảng cáo, người quảng cáo khi tham gia giao kết hợp đồng với người kinh doanh dịch vụ quảng cáo (bao gồm tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước cung cấp dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới) có quyền và nghĩa vụ:

- Yêu cầu người kinh doanh dịch vụ quảng cáo không đặt sản phẩm quảng cáo vào nội dung vi phạm pháp luật quy định tại khoản 1 Điều 8 Luật An ninh mạng, Điều 28 Luật Sở hữu trí tuệ;

- Yêu cầu người kinh doanh dịch vụ quảng cáo có giải pháp kỹ thuật để người phát hành quảng cáo, người quảng cáo tại Việt Nam có thể kiểm soát và loại bỏ các sản phẩm quảng cáo vi phạm pháp luật Việt Nam trên hệ thống cung cấp dịch vụ.

4. Đại lý quảng cáo Việt Nam phải báo cáo định kỳ trước 31/12

Theo Nghị định 70/2021/NĐ-CP, Bộ Thông tin và Truyền thông là đầu mối quản lý về hoạt động quảng cáo xuyên biên giới.

Kể từ ngày 15/9/2021, Người kinh doanh dịch vụ quảng cáo trong nước thường được gọi là đại lý (agency) quảng cáo có hợp tác với tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới tại Việt Nam thực hiện:

- Báo cáo định kỳ hàng năm trước ngày 31/12 hoặc;

- Báo cáo đột xuất khi có yêu cầu về hoạt động cung cấp dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới tại Việt Nam cho Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử - Bộ Thông tin và Truyền thông.

Báo cáo được thực hiện theo Mẫu số 01 ban hành kèm theo Nghị định này, có thể gửi trực tiếp, qua đường bưu chính hoặc qua mail, fax.

Trách nhiệm gửi báo cáo định kỳ (6 tháng/lần) của người kinh doanh dịch vụ quảng cáo khi thực hiện các hợp đồng dịch vụ quảng cáo trên trang thông tin điện tử của tổ chức, cá nhân nước ngoài kinh doanh dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới tại Việt Nam hiện nay đang được thực hiện theo mẫu do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quy định (qua Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) hoặc báo cáo đột xuất theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

5. Không cần chạy quảng cáo qua Đại lý quảng cáo Việt Nam

Được biết, hiện nay chỉ khoảng 45% doanh thu quảng cáo trên Google và khoảng 30% trên Facebook là thông qua doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ quảng cáo Việt Nam. Còn lại phần nhiều người quảng cáo sẽ ký hợp đồng trực tiếp với Google (55%) và Facebook (70%). Việc ký hợp đồng quảng cáo thông qua người kinh doanh dịch vụ quảng cáo xuất phát từ nhu cầu của người quảng cáo, đặc biệt là các thương hiệu, nhãn hàng lớn muốn đảm bảo an toàn thương hiệu, hoàn toàn không phải là do các tổ chức, cá nhân nước ngoài cung cấp dịch vụ quảng cáo xuyên biên giới tự nguyện, thực hiện quy định tại Nghị định 181/2013/NĐ-CP. Kể cả khi thông qua các đại lý quảng cáo thì vẫn tồn tại nhiều vi phạm về quảng cáo vì đại lý quảng cáo cũng không thể kiểm soát vị trí đặt/gắn sản phẩm quảng cáo nên dẫn đến tình trạng phổ biến là nhiều thương hiệu nổi tiếng bị gắn vào các video có nội dung xấu độc, vi phạm pháp luật Việt Nam, thậm chí là chống phá Đảng và Nhà nước trên Youtube, ảnh hưởng đến an toàn và uy tín các thương hiệu, khiến một số thương hiệu, sản phẩm quảng cáo vô tình hỗ trợ kinh phí thông qua việc trả tiền quảng cáo.

Như vậy, về hiệu quả quản lý Nhà nước, quy định này không phải là quy định cần và đủ để bảo đảm hoạt động quảng cáo xuyên biên giới tuân thủ luật pháp Việt Nam, đặc biệt đối với nội dung quảng cáo.

Xuất phát từ thực tế này, Nghị định 70/2021/NĐ-CP đã không còn quy định điều này. Do đó, từ ngày 15/9/2021, người quảng cáo có thể trực tiếp ký hợp đồng với Google, Facebook, Youtube...